Podsumowanie ankiety o zatrudnieniu w sektorze akademickim
Od początku działalności Obywateli Nauki pojawia się stale ważny i trudny w polskiej rzeczywistości akademickiej temat konkursów na zatrudnienie. W związku z licznymi informacjami badaczy i akademików o nieprawidłowo przeprowadzanych konkursach, Obywatele Nauki w roku 2016 rozpoczęli akcję ich monitorowania. Obywatele uczestniczyli w licznych debatach na temat reguł prowadzenia konkursów, wystosowali rekomendacje m.in. dla Uniwersytetu Warszawskiego odnośnie wprowadzania rozwiązań zapisanych w Europejskiej Karcie Naukowca i próbowali przekonać MNISW do włączenia stosownych regulacji do nowelizowanej ustawy. Opowieści o tym, jak się nie dostało pracy na upragnionym stanowisku w związku z patologiami w sferze zatrudniania, które słyszał zapewne każdy pracownik akademicki, zostały potwierdzone w raporcie przygotowanym w 2016 roku przez Fundację „Fundusz Pomocy Studentom” obejmującym ponad 600 postępowań konkursowych.
W związku z dyskusją na temat uczelni i instytutów badawczych towarzyszącą Ustawie 2.0 postanowiliśmy zbadać, jakie doświadczenia dotyczące praktyk związanych z zatrudnianiem mają osoby, które czytają posty i artykuły Obywateli Nauki. Badanie sondażowe przeprowadzono od 15 stycznia do 1 marca 2018 roku. Formularz ankiety był dostępny na stronie internetowej ON. Zaproszenie do udziału w badaniu umieszczone było na FB ON oraz rozesłane do wszystkich osób, które podpisały manifest ON.
Zgodnie z wcześniejszymi doświadczeniami i przypuszczeniami, jak również z wyżej wspomnianym Raportem Fundacji „Fundusz Pomocy Studentom”, konkursy zatrudnieniowe pozostają piętą Achillesową polskiego systemu nauki. Wielokrotnie w odpowiedziach pojawia się odmieniane przez wszystkie przypadki hasło ustawionych konkursów, szytych na miarę konkretnego absolwenta danej jednostki. Osoby z zewnątrz niezależnie od kwalifikacji wydają się być bez szans na etat oraz na rzetelną ocenę. Według większości relacji konkursy nie są prowadzone według jasnych, przejrzystych i merytorycznych reguł.
Wnioski z badań zawierają inną, paradoksalną w swoim wydźwięku konkluzję – zjawisko braku ofert, ustawionych naborów współwystępuje z poważnym deficytem kompetentnych kandydatów, o czym donoszą ankietowani poszukujący pracowników. Oczywiście, nikogo nie dziwi pojawiający się jak bumerang temat niekonkurencyjnych względem sektora prywatnego wynagrodzeń, co dotyczy nawet niektórych stanowisk finansowanych z grantów. Osoby chcące zatrudnić nowych pracowników postulują wyraźne zwiększenie wynagrodzeń oraz działania na rzecz stabilizacji zatrudnienia, co pozwoliłoby na przyciąganie dobrych merytorycznie kandydatów do pracy zamiast obecnie obowiązującej selekcji negatywnej. Osoby kierujące grantami wolałyby mieć większy wpływ na wybór pracowników i zwiększać elastyczność zatrudnienia w grantach. Jednocześnie pojawił się postulat poprawy jakości kształcenia na wcześniejszych etapach kariery i upowszechnienia mentoringu – nie tylko dla studentów, ale też dla pracowników naukowych.
Najpowszechniejszym wnioskiem z danych uzyskanych w ankiecie wydaje się jednak postulat zwiększenia stabilności zatrudnienia, wydłużenia kontraktów w grantach i zniesienia barier administracyjnych/większej elastyczności (w) administracji.
Cały raport podsumowujący zebrane wyniki znajdą Państwo w pliku PDF
